Actieve risicoaanvaarding bij planschade: moet burger voorafgaand aan koop eerst grasduinen door het archief van een abonneekrant?

8 januari 2019 | Blog

De gekte op de woningmarkt lijkt voorlopig nog niet ten einde. Burgers moeten in zeer korte tijd beslissen over de aankoop van een huis. Toch wordt nog steeds van burgers verwacht dat zij voorafgaand aan hun investeringsbeslissingen eerst bezien of er concrete beleidsvoornemen openbaar zijn gemaakt waaruit zou kunnen volgen dat het planologisch regime in de omgeving in voor hen nadelige zin zou kunnen worden gewijzigd. Die beleidsvoornemens kunnen zij zo is de gedachte vervolgens verdisconteren in de hoogte van de door hen betaalde koopsommen (lees: minder voor de woning betalen).

De praktijk is echter weerbarstiger. Zo wordt er regelmatig geen onderzoek gedaan. Burgers raken pas op de hoogte van een in het verleden openbaar gemaakte concrete beleidsvoornemen als zij de afwijzende besluiten op hun verzoeken om tegemoetkoming in planschade ontvangen. Aan hen wordt dan voorzienbaarheid en meer specifiek actieve risicoaanvaarding tegengeworpen. Zij hebben niet voldaan aan hun onderzoeksplicht.

Reikwijdte van onderzoeksplicht bij actieve risicoaanvaarding
Uit een recente voor de praktijk zeer relevante uitspraak van de Afdeling (ECLI:NL:RVS:2018:3966) volgt dat die onderzoeksplicht erg ver gaat. Aan de orde was de situatie dat er een concreet beleidsvoornemen had gestaan in een abonneekrant die anders dan een huis-aan-huisblad niet overal werd bezorgd. De Afdeling achtte dit echter niet problematisch. Van een burger mag namelijk worden verwacht dat hij voorafgaand aan de aankoop het archief van de abonneekrant raadpleegt op zoek naar concrete beleidsvoornemens. Het feit dat hij in dit kader tevens geringe kosten moet maken, betekent zo vervolgt de Afdeling niet dat hij raadpleging van het archief achterwege mocht laten.

Conclusie
De nieuwe lijn van de Afdeling lijkt te zijn dat er ook actieve risicoaanvaarding aan burgers kan worden tegengeworpen op basis van concrete beleidsvoornemens die zijn opgenomen in abonneekrant die slechts via een archief is te raadplegen. Dit is lastig uit te leggen aan burgers die doorgaans niet de tijd hebben om in een archief te gaan grasduinen. Mijn verwachting is in ieder geval dat gemeenten in de hiervoor besproken uitspraak aanleiding zullen zien om nog beter in de archieven te duiken op zoek naar concrete beleidsvoornemens. 

Meld u aan voor onze nieuwsbrieven